Türkiye’de İkili Bankacılık Sisteminin Krediler Yoluyla Büyümeye Olan Etkisinin Değerlendirilmesi

Özet

Türkiye'de İslami katılım bankacılığı ve geleneksel bankacılıktan oluşan ikili bankacılık sistemi, aynı düzenlemelerle yönetildiği için İslami bankacılık faaliyetlerinin yürütüldüğü diğer ülkelerden farklı bir yapıya sahiptir. Finansal sistem içerisinde geleneksel bankacılık ve katılım bankacılığı farklı özellikler göstermektedir. Bu nedenle, Türkiye'nin ikili bankacılık sisteminin kullandırdığı krediler aracılığıyla ekonomik büyüme üzerindeki etkisini analiz etmek büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma, Türkiye'de hem katılım bankaları hem de geleneksel bankalar tarafından sağlanan kredilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini ARDL yöntemini kullanarak araştırmayı amaçlamaktadır. Elde edilen bulgular, konvansiyonel bankalar tarafından sağlanan kredilerin büyümeyi azaltıcı yönde, katılım bankaları tarafından sağlanan kredilerin ise pozitif yönde etkilediğini ortaya koymaktadır. Çalışma, konvansiyonel bankaların sadece tüketici kredilerine odaklanmak yerine, ekonomik büyümeye fayda sağlayacak şekilde reel sektöre kredi kullandırmaya öncelik vermelerini önermektedir. Ayrıca, katılım bankalarının desteklenmesi genel ekonomik kalkınma için önemlidir.

An Assessment of the Impact of the Dual Banking System on Growth through Loans in Türkiye

Abstract

Turkey's dual banking system, consisting of Islamic participation banking and conventional banking, has a different structure than other countries where Islamic banking activities are carried out because it is governed by the same regulations. Within the financial system, conventional and participation banking have different characteristics. Therefore, analyzing the impact of Turkey's dual banking system on economic growth through loans is of great importance. This study uses the ARDL method to investigate the impact of loans provided by participation and conventional banks on economic growth in Turkey. The findings reveal that loans from conventional banks dampen growth, while loans from participation banks promote it. The study suggests that, rather than focusing solely on consumer loans, conventional banks should prioritize lending to the real sector to stimulate economic growth. Furthermore, supporting participation banks is crucial for overall economic development.

Prof. Dr. İbrahim Halil Sugözü (Kyrgyz-Turkish Manas University, Bishkek, Kyrgyzstan)
0000-0002-1861-3118  ihsugozu@manas.edu.kg

Asst. Prof. Dr. Mustafa Cabir Altıntaş (Şırnak University, Şırnak, Türkiye)
0000-0002-8991-7047  mcabiraltintas@sirnak.edu.tr

Mr. Can Verberi (Şırnak University, Şırnak, Türkiye)
0000-0003-4876-8564  canverberi@sirnak.edu.tr

Submitted on: 2024-11-11 Accepted on: 2025-03-17

Year:2025 - Volume:4 Issue:2 Pages: 11-17

DOI: https://doi.org/10.36880/J04.2.0142

Download as PDF

APA style citation: Sugözü, İ. H. , Altıntaş, M. C. , & Verberi, C. (2025). Türkiye’de İkili Bankacılık Sisteminin Krediler Yoluyla Büyümeye Olan Etkisinin Değerlendirilmesi. Avrasya Ekonomileri Dergisi, 4(2), 11-17.

References

• Beck, T., Demirgüç-Kunt, A., & Merrouche, O. (2013). Islamic vs. Conventional banking: Business model, efficiency and stability. Journal of Banking & Finance, 37(2), 433-447. https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2012.09.016
• Bozkurt, M., Altıntaş, N., & Yardımcıoğlu, F. (2020). Katılım Bankacılığı ve Konvansiyonel Bankacılığın Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye Üzerine Bir İnceleme. International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 6(1), 95-114. https://doi.org/10.25272/ijisef.637258
• Caporale, G.M. & Helmi, M.H. (2018). Islamic banking, credit, and economic growth: Some empirical evidence. International Journal of Finance & Economics. 23, 456–477. https://doi.org/10.1002/ijfe.1632
• Çonkar, M., Canbaz, M. & Arifoğlu, A. (2018). Mevduat ve katılım bankaları kredilerinin ekonomik büyüme ile ilişkisi: Ekonometrik bir analiz. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 1-11. https://doi.org/10.5578/jeas.61920
• Dilek, S. & Küçük, O. (2018). Ürdün Ekonomisinin Mevcut Durumu ve İslami Bankacılık/Finans Uygulamaları. Seyfettin E. & Ayfer G. (eds.), Katılım Bankacılığı Açısından Gelişmekte olan Ülke Deneyimleri. Umuttepe Yayınları.
• Emek, Ö. F. (2021). Türkiye’de katılım bankacılığı alanındaki gelişmeler ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkilerinin incelenmesi: Toda-Yamamoto yaklaşımı. Hitit İlahiyat Dergisi. 20(3), 1-28. https://doi.org/10.14395/hid.931233
• Ergeç, E., & Selçuk, Ö. (2020). Causality Relationship Between Banking & Industrial Production: Comparing Islamic & Conventional Banking in Turkey. Equinox Journal of Economics Business and Political Studies, 7(2), 64-81. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1270277
• EVDS Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (2023). Tüm seriler. https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket
• Gheeraert L., Weill L. (2015). Does Islamic banking development favor macroeconomic efficiency? Evidence on the Islamic finance-growth Nexus. Economic Modelling. 47, 32-39, https://doi.org/10.1016/j.econmod.2015.02.012
• Hachicha, N., & Ben Amar, A. (2015). Does Islamic bank financing contribute to economic growth? The Malaysian case. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 8(3), 349-368. http://dx.doi.org/10.1108/IMEFM-07-2014-0063
• Hanif, M., Chaker, M., & Sabah, A. (2024). Islamic finance and economic growth: Global evidence. Digest of Middle East Studies. 33, 83–102. https://doi.org/10.1111/dome.12313
• Imam, P., & Kpodar, K. (2016). Islamic banking: Good for growth? Economic Modelling, 59, 387-401. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2016.08.004
• Kassim, S. (2016). Islamic finance and economic growth: The Malaysian experience. Global Finance Journal, 30, 66-76. https://doi.org/10.1016/j.gfj.2015.11.007
• Kutlu, M. & Karamustafa, O. (2019). Katılım bankalarının ekonomik büyümede rolü: Mevduat bankaları ile karşılaştırmalı bir analiz. İşletme Araştırmaları Dergisi. 11(4), 3025-3034. https://doi.org/10.20491/isarder.2019.792
• Lebdaoui, H., & Wild, J. (2016). Islamic banking presence and economic growth in Southeast Asia. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 9(4), 551-569. http://dx.doi.org/10.1108/IMEFM-03-2015-0037
• Tajgardoon, G., Behname, M. & Noormohamadi, K. (2013). Islamic banking and economic growth: Evidence from Asia. Journal of Modern Accounting and Auditing. 9(4), 542-546. https://citeseerx.ist.psu.edu/document?repid=rep1&type=pdf&doi=a5216f8a80e7e83432d59ff8e4beaead9ed8aa0f
• TBB Türkiye Bankalar Birliği (2023). Bankalarımız 2023. https://www.tbb.org.tr/sites/default/files/raporlar/51343/ekler/Bankalarimiz_2023_0.pdf
• Tunay, B. (2016). İslami Bankacılık ile Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkileri (Causality Relations Between Islamic Banking and Economic Growth). Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 23(2), 485-502. https://doi.org/10.18657/yecbu.89247
• TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu (2023). TÜİK işgücü göstergeleri. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Istihdam,-Issizlik-ve-Ucret-108
• Yılmaz, S.S., & Işık, N. (2022). Katılım bankaları tarafından verilen kredi türleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye üzerine bir nedensellik analizi. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi. 8(1), 1-25. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2386434
• Yücel, A. G., & Köseoğlu, A. (2020). Do participation banks contribute to economic growth? Time-series evidence from Turkey. Bilimname. 42, 155-180. https://doi.org/10.28949/bilimname.811760
• Yüksel, S., & Canöz, İ. (2017). Does Islamic banking contribute to economic growth and industrial development in Turkey. Ikonomika, 2(1), 93-102. https://doi.org/10.24042/febi.v2i1.945